EXW چیست؟ راهنمای کامل تحویل درب کارخانه برای واردکنندگان و صادرکنندگان

در تجارت بین‌الملل همیشه این سؤال مطرح می‌شود که «مسئولیت فروشنده و خریدار از کجا شروع و کجا تمام می‌شود؟». برای همین هم اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC) مجموعه‌ای از قواعد به نام اینکوترمز (Incoterms) طراحی کرده. یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین این قواعد، EXW (Ex Works) یا همان «تحویل درب کارخانه» است. در این روش، مسئولیت فروشنده تقریباً به حداقل می‌رسد و بیشتر بار تعهدات بر دوش خریدار خواهد بود.

EXW دقیقاً یعنی چه؟

طبق قاعده EXW، فروشنده فقط موظف است کالا را در محل کار خودش (مثلاً کارخانه، انبار یا کارگاه) آماده تحویل کند. از همان لحظه‌ای که کالا تحویل خریدار یا نماینده‌اش داده می‌شود، تمام هزینه‌ها و ریسک‌ها به عهده خریدار خواهد بود.

به زبان ساده:

• فروشنده فقط کالا را آماده می‌کند.
• خریدار باید حمل‌ونقل داخلی، بارگیری، ترخیص گمرکی، حمل بین‌المللی و حتی بیمه را خودش مدیریت کند.

مزایای EXW

برای فروشنده:

• کمترین میزان مسئولیت و ریسک.
• نیازی به درگیر شدن با حمل‌ونقل بین‌المللی و قوانین گمرکی ندارد.
• سریع‌ترین و راحت‌ترین روش برای فروش.

برای خریدار:

• کنترل کامل روی فرآیند حمل‌ونقل و انتخاب شرکت‌های حمل.
• امکان مذاکره برای کاهش هزینه‌ها در مراحل مختلف حمل.
• مناسب برای شرکت‌هایی که تجربه یا شبکه حمل‌ونقل قوی دارند.

معایب EXW

البته این روش همیشه هم بهترین انتخاب نیست.

• برای خریدار: پیچیدگی و ریسک بسیار بالا، مخصوصاً اگر تجربه کافی نداشته باشد.
• هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده مثل بارگیری داخلی، بیمه یا تعرفه‌های گمرکی می‌تواند مشکل‌ساز شود.
• نیاز به هماهنگی‌های زیاد با شرکت‌های حمل و کارگزاران گمرکی.

کاربرد EXW در تجارت ایران

در بسیاری از خریدهای بین‌المللی، مخصوصاً از چین، ترکیه و امارات، فروشنده‌ها ترجیح می‌دهند کالا را به صورت EXW تحویل دهند. این یعنی واردکننده ایرانی باید از همان درب کارخانه، حمل بار را مدیریت کند.

اینجاست که اهمیت همکاری با یک شرکت متخصص مثل پارس سریر کالا مشخص می‌شود. این شرکت می‌تواند به واردکنندگان ایرانی کمک کند تا:

• حمل داخلی در کشور مبدأ را انجام دهند.
• کانتینر یا بار هوایی رزرو کنند.
• مدارک حمل و گمرکی را بررسی کنند.
• ریسک‌ها و هزینه‌های اضافی را مدیریت کنند.

نکات مهم در استفاده از EXW

• همیشه قبل از معامله، هزینه‌های حمل از کارخانه تا مقصد نهایی را برآورد کنید.
• مطمئن شوید نماینده یا فورواردر قابل اعتمادی در کشور مبدأ دارید.
• گاهی اوقات استفاده از شرایطی مثل FOB یا FCA ممکن است برای خریدار ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر باشد.

جمع‌بندی

EXW یا تحویل درب کارخانه یکی از ساده‌ترین شرایط برای فروشنده و در عین حال پرمسئولیت‌ترین شرایط برای خریدار است. اگر تجربه و شبکه حمل‌ونقل مناسبی دارید، این روش می‌تواند مقرون‌به‌صرفه باشد. اما اگر تازه‌کار هستید، بهتر است از خدمات شرکت‌هایی مثل پارس سریر کالا استفاده کنید تا بار شما بدون دردسر و هزینه‌های اضافی به مقصد برسد.

سوالات متداول